Pascal – Kontrol Deyimleri

– IF – Then Deyimi

Kontrol komutları olarak ; IF ve CASE deyimlerini inceleyeceğiz. CASE ve IF deyimleri belirli bir şartın doğru veya yanlış olmasına bağlı olarak programın bir parçasının çalıştırılmasını sağlamak için kullanılır.

IF Deyimi : IF deyimi, bir şartın doğru veya yanlış olmasına bağlı olarak programın belirli parçalarının çalışmasını veya çalışmamasını sağlar. IF deyimi ;

IF şart cümlesi THEN Blok1;

şeklinde kullanılabilir. Buradaki şart cümlesi, birbirlerine mantıksal operatörler ile bağlanmış bir veya birkaç ilişkisel operasyon veya bir tek boolean ifade olabilir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim:

IF A=B THEN …

IF (A=B) AND (A=C) THEN …

IF (A+1) < (B-1) THEN …

IF (Cev In [‘E’ , ‘e’]) THEN …

Then sözcüğünü takiben, bloklar birden fazla komut cümlesinden oluşurlar ise, bu blokların BEGIN ve END deyimleri içine alınması zorunludur. IF deyiminin ikinci şekli yani ELSE’ den sonra gelen komut veya komutlar dizisi geçerlilik kazanmışsa, ELSE’ den önce gelen komut cümlesinin yada, End deyiminin sonuna ‘;’ işareti konulmaz. Aşağıdaki örneklerden 1.si hatalı 2.si doğrudur.

– IF – Then – Else Deyimi

If Then Else Yapısı

IF degisken_1 <kosul>
degisken_2 then

begin

—–

islemler

—–

end

ELSE   begin

—–

islemler

—–

end;

Bu yapı kullanıldığında,
Degisken_1 ile Degisken_2 belirtilen koşulu karşıladıkları zaman THEN
ifadesinden sonra gelen işlemler, aksi halde ELSE ifadesinden sonra tanımlanan
işlemler yaptırılır.

IF degisken_1 <kosul>
degisken_2 then

begin islemler1;

end  else

if degisken_3 <kosul>
degisken4 then

begin islemler2;  end

else

if degisken_5 <kosul>
degisken6 then

begin islemler3; end;

– Case..Of Yapısı

Case … Of : Bir değerin birden fazla değer ile karşılaştırmasını yapan ve bir eşitliğin bulunması halinde belli program parçalarının çalıştırılmasını sağlayan CASE deyiminin genel formu aşağıda verilmiştir.

CASE Kontrol Değişkeni OF

Etiket1 : Blok1 ;

Etiket2 : Blok2 ;

Etiketn : Blokn ;

ELSE BLOK;END;

CASE deyimi içindeki etiketler  sabit değerler olup, kontrol değişkeni ile aynı tipe sahiptir. Etiketi takip eden bloklar ise PASCAL komut cümlelerinden meydana gelir.

Örnek 6: Basılan bir tuşun hangi tuş olduğunu belirleyen program.

uses crt;

var ch:char;

begin  clrscr;

repeat

wrıteln(‘bir tuşa basınız…’); ch:=readkey;

if ch=#0 then begin ch:=readkey;

wrıteln(‘bastığınız tuşun kodu: ‘,ord(ch));

case ch of

#59:wrıteln(‘f1 tuşu’);

#60:wrıteln(‘f2 tuşu’);

#72:wrıteln(‘yukarı ok’);

#80,#75,#77:writeln(‘yön tuşu’);

end;

end.